Er zijn op Sicilië behoorlijk wat grotere steden te vinden. De grootste, Palermo heeft meer dan zeshonderdduizend inwoners. Maar ook de tweede en derde stad, Catania en Messina van het eiland hebben beiden meer dan tweehonderdduizend inwoners. De andere echt grote stad is Syracusa met altijd nog meer dan honderdduizend inwoners. Verder zijn er nog een stuk of elf steden te vinden die meer dan vijftig duizend inwoners hebben. De bekendste hiervan zijn Marsala, Ragusa, Trapani, Agrigento en Modica. Verder zijn er verdeeld over het eiland enkele honderden prachtige dorpjes, plaatsjes en gehuchten te vinden. Er zit een groot verschil tussen de karakters van de kleinere dorpjes en de steden op het eiland. In sommige dorpjes is het net of de tijd heeft stilgestaan en verwacht je op ieder moment een paard en wagen om de hoek in plaats van een auto. In de meeste steden en dorpen zijn nog duidelijke sporen te vinden van de lange en bewogen geschiedeis van het eiland. Het merendeel hiervan is tegenwoordig aardig opgeknapt en toegankelijk voor het publiek.
Steden en dorpen op Sicilië
Palermo
Palermo is de hoofdstad en de grootste stad van Sicilië. De stad ligt in het noordwestelijke deel van het eiland aan de Tyrreense Zee. Palermo is al vele eeuwen de belangrijkste stad van Sicilië. Dit is te merken aan de hoeveelheid bezienswaardigheden die er in de stad te vinden zijn Denk hierbij aan de Kathedraal van Palermo, het kasteel La Zisa, Teatro Massimo, Porta Felice en de Fontana Pretoria. Verder zijn er behoorlijk wat bijzondere musea en pleinen in de stad te vinden.
Een bijzondere bezienswaardigheid in Palermo zijn de Catacomben van de Kapucijnen. In deze catacomben zijn duizenden mummies te vinden die op bijzondere zijn manieren geprepareerd. De catacomben zijn vandaag de dag één van de bekendste en meest lugubere toeristische attracties van Palermo.
Ondanks dit alles is Palermo niet een hele geliefde stad onder toeristen. Dit heeft te maken met het feit dat de stad op veel plaatsen druk en luidruchtig is en dat sommige delen van de stad nodig een opknapbeurt kunnen gebruiken.
Een leuke manier om Palermo te ontdekken is op de fiets. Onder begeleiding van een ervaren lokale Engelstalige gids bezoek je tijdens een drie uur durende fietstocht de hoogtepunten van de stad. De fiets, helm en een streetfood proeverij zijn inbegrepen. Je moet wel vooraf reserveren, maar je mag altijd gratis annuleren of wijzigen!
Taormina
Taormina kent ongeveer hetzelfde verleden als veel andere steden op Sicilië. Zo werd de stad gesticht door Griekse kolonisten en werd het later veroverd door de Romeinen die op hun beurt weer werden verdreven door de Byzantijnen die uiteindelijk de macht in de stad verloren aan de Arabieren. Al deze overheersers hebben duidelijke sporen in en om de stad achtergelaten. De belangrijkste en bekendste bezienswaardigheden van Taormina zijn het Teatro Greco, een Romeins theater, de Duomo van Taormina, Palazzo Corvaja, de Chiesa San Domenica en de Grotta Azzurra oftewel de Blauwe Grot.
Vandaag de dag is Taormina één van de populairste en drukstbezochte badplaatsen van Sicilië. De toeristen komen naar de stad toe vanwege zijn schitterende stranden en het gezellige centrum. Omdat Taormina wat hoger ligt kun je niet vanaf de stad gelijk naar het strand toe, maar tussen de stad en de stranden zijn er kabelbanen die je snel op het strand kunnen brengen. De belangrijkste winkelstraat van de stad is de “Corso Umberto”.
Noto
Noto is een kleine stad in het zuidoostelijke deel van Sicilië in de provincie Syracuse. De stad ligt in de Val di Noto die in zijn geheel op de werelderfgoedlijst van de Unesco staat. Noto wordt gezien als de belangrijkste barokke stad van Italië. De stad werd in zijn geheel in de barokke stijl herbouwd nadat een zware aardbeving aan het einde van de 17e eeuw Noto verwoest had. Een van de belangrijkste bezienswaardigheden van de stad, de kathedraal van Noto, is zonder aanwijsbare reden in 1996 in zijn geheel ingestort. De restauratiewerkzaamheden hebben bijna twintig jaar in beslag genomen, maar de kathedraal is tegenwoordig weer in volle glorie te bewonderen. Andere bezienswaardigheden in de stad zijn het Palazzo Ducezio, de San Domenico, de San Carlo al Corso, het Palazzo Nicolai Villadorata, de Porta Reale, het stadhuis en Noto Antica.
Monreale
Monreale is een middelgrote stad in het noordwestelijke deel van Sicilië in de provincie Palermo. Monreale ligt op slechts enkele kilometers van de hoofdstad Palermo. De belangrijkste bezienswaardigheid van de stad is de dom van Monreale. Deze schitterende kathedraal is gebouwd in de tweede helft van de 12e eeuw in opdracht van Willem de Tweede van Sicilië. De kathedraal hoort tot de mooiste en drukstbezochte bezienswaardigheden van het eiland. De keuze om de kathedraal in Monreale te bouwen heeft alles te maken met de functie die de stad had tijdens de Arabische overheersing. De bisschop werd indertijd uit Palermo verdreven en vestigde zich in Monreale. Naast de kerk is een prachtig benedictijnerklooster te vinden met één van de mooiste kloostergangen ter wereld. Je kunt het historische deel van de stad niet met de auto bezoeken. Er is een grote parking beneden en via enkele steile trappen kun je naar het historische deel lopen. Geniet onderweg van het schitterende uitzicht over de Middellandse Zee.
Syracuse
Syracuse is grote stad in het zuidoostelijke deel van Sicilië in de provincie Syracuse aan de Ionische Zee. De stad staat samen met de rots necropolis van Pantalica op de werelderfgoedlijst van de Unesco. De stad is net als veel andere steden op Sicilië gesticht in de achtste eeuw voor Christus door Griekse kolonisten. Syracuse groeide in deze periode uit tot de grootste en belangrijkste Griekse kolonie in Sicilië. Later groeide de stad zelfs uit tot een van de grootste en meest welvarende steden aan de Middellandse Zee. In de 3e eeuw voor Christus werd de stad ingenomen en verwoest door de Romeinen die alle kunstschatten mee namen naar Rome. Tijdens de verdediging van de stad is de beroemde Oudgriekse wis- en natuurkundige Archimedes gedood. Later is de stad nog veroverd door de Arabieren en de Normandiërs. Tijdens hevige aardbevingen in de 16e en 17e eeuw werden grote delen van de oude stad in zijn geheel verwoest en opnieuw opgebouwd in de barokke stijl die in de gehele val di Noto is terug te vinden. Een van de mooiste bezienswaardigheden van Syracusa is het eiland Orygia. Op dit eiland zijn onder andere de Dom van Syracuse, Castello Maniace, de Fonte Aretusa en de Ruïnes van de tempel van Apollon te vinden. Andere bezienswaardigheden in de stad zijn de catacomben van San Giovanni, het archeologisch park, het Teatro Greco en de Madonna delle Lacrime.
Bijzonder om te vermelden is dat de Nederlandse zeeheld Michiel de Ruyter tijdens de Slag bij Agosta gewond is geraakt en later aan zijn verwondingen is overleden.
Ragusa
Ragusa is een grotere stad in het zuidoostelijke deel van Sicilië in de provincie Ragusa. De stad Ragusa bestaat uit twee delen, een hoger gelegen deel en een lager deel. De benedenstad is het oude historische centrum van Ragusa, terwijl de bovenstad het nieuwere deel is. Net als veel steden in dit deel van Sicilië is Ragusa aan het einde van de 17e eeuw zwaar getroffen door een aardbeving. Tijdens deze natuurramp ging het overgrote deel van de stad verloren waarna de benedenstad van Ragusa in barokke stijl werd herbouwd. Dit deel van de stad staat samen met enkele andere steden in dit deel van Sicilië op de werelderfgoedlijst van de Unesco. De bekendste en belangrijkste bezienswaardigheden van Ragus zijn de Dom van Ragusa, het archeologisch park “Caucana”, de San Giorgio en het historische stadsdeel “Ibla”.
Erice
Erice is een oud stadje op de top van de Monte San Giuliano en kijkt uit over Trapani. De leukste manier om een bezoek te brengen aan Erice is om vanuit Trapani de kabelbaan naar boven te nemen. Tijdens deze rit wordt je getrakteerd op een waanzinnig mooi uitzicht. Als het helder weer is, heb je een schitterend uitzicht over de zoutpannen van Trapani en de Egadische eilanden. Erice zelf is een oud stadje dat waarschijnlijk is gesticht in de 5e eeuw voor Christus. In deze periode was Erice een van de belangrijkste en invloedrijkste steden van Sicilië. Vandaag de dag is de stad een geliefde plaats bij toeristen. Er zijn in de stad veel bezienswaardigheden te vinden. De bekendste zijn; de Chiesa Madre, Castello de Venere, de Cyclopische muren en de San Giovanni Battista. Het gehele centrum van Erice stamt nog uit de middeleeuwen en is bijna nog in zijn geheel in de originele staat. Als je alle bezienswaardigheden in het stadje wilt bekijken kun je een Ericepas kopen. Hiermee kun je een hoop geld besparen.
Agrigento
Agrigento is een middelgrote stad in het centraal zuidelijke deel van het eiland Sicilië. De stad is in de 6e eeuw voor Christus gesticht door de Grieken, maar werd enkele eeuwen later alweer verwoest door de Carthagers. De stad dankt zijn bekendheid vooral aan de “Vallei van de Tempels” die net buiten de stad te vinden is. Deze vallei is terug te vinden op de Wereldwerfgoedlijst van de Unesco. De vallei wordt gezien als één van de mooiste en best bewaarde voorbeelden van Groot-Griekse kunst en architectuur. De tempels zijn gebouwd in de Dorische stijl.
Agrigento zelf is een leuk stadje, maar valt door de populariteit van de “Vallei van de Tempels” een beetje in het niet. Dit is niet helemaal terecht, in het stadje zelf er ook behoorlijk wat bezienswaardigheden te vinden zijn. De bekendste zijn de Chiesa San Lorenzo en de kathedraal San Gerlando-Agrigento. Verder zijn er in het stadje enkele leuke pleintjes te vinden waar je kunt genieten van al het goede dat de stad en het eiland te bieden hebben.
Tot de provincie Agrigento horen ook de eilanden Lampion, Linosa en Lampedusa ook wel bekend als de Pelagische eilanden.
Catania
Catania is na de hoofdstad Palermo de grootste stad van Sicilië. De stad is te vinden in het centraal zuidelijke deel van het eiland aan de Middellandse Zee en aan de voet van de Etna. De stad is net als meerdere andere steden op Sicilië in de 8e eeuw voor Christus gesticht als Griekse kolonie. Indertijd was de haven van Catania de grootste en belangrijkste van Sicilië. Later werd de stad onderdeel van het Romeinse Rijk. Net als grote delen van Sicilië is de stad door de eeuwen heen meerdere malen van eigenaar gewisseld. De Arabieren, Noormannen, Ostrogoten en de Byzantijnen hebben hun sporen achtergelaten in de stad. Door de ligging van de stad aan de voet van de Etna heeft Catania altijd blootgestaan aan de gevaren die dit met zich meebrengt. Tijdens verschillende uitbarstingen is het lava tot aan en in de stad gekomen met alle gevolgen van dien. Dit gebeurde overigens voor het laatst in 1669. Na een grote aardbeving in 1693 in Catania in zijn geheel in barokke stijl herbouwd. Mede hierdoor is de stad samen met andere steden in de “Val di Noto” op de werelderfgoedlijst van de Unesco geplaatst. De bekendste en belangrijkste bezienswaardigheden van Catania zijn de kathedraal van Catania, het Palazzo Biscari, de Palazzo degli Elefanti, het Romeinse Theater, het Romeinse Amfitheater, de Fontana dell’Elefante en Castello Ursino.
Bezoek vanuit Catania met een jeep de Etna en sluit je dag af met een zonsondergang bij de vulkaan.
Cefalù
Cefalù is een klein stadje in het centraal noordelijke deel van Sicilië in de schaduw van de rots “La Rocca”. Net als veel aan de kust gelegen plaatsen op Sicilië is Cefalù van oorsprong een vissersdorp dat steeds populairder aan het worden is als badplaats. De stad die ongeveer halverwege ligt tussen Palermo en Messina hoort tot de mooiste plaatsen op het eiland. Met name de Normandische kathedraal en het historische centrum maken Cefalù tot een geliefde vakantiebestemming. Verder beschikt het stadje over enkele prachtige stranden. Bovenop de rots “La Rocca is de Tempel van Diana of Artemis te vinden. Van deze tempel is op enkele muren na niet heel veel bewaard gebleven. Toch is de tempel en het uitzicht vanaf de rots zeker de moeite waard.
In de zomerperiode kan het behoorlijk druk zijn in Cefalù met name op het strand dat direct aan het stadje te vinden is. Gelukkig zijn er in de directe omgeving van Cefalù meer dan genoeg stranden te vinden.
Messina
Messina is één van de grootste steden op Sicilië. De stad is te vinden in het meest noordoostelijke deel van het eiland. Het is de plaats op Sicilië die het dichts bij het vaste land van Italië ligt. De stad ligt op slechts vier kilometer afstand van het vaste land. Al vele jaren wordt er gesproken om een brug tussen Messina en het Italiaanse vaste land te bouwen, maar dat stuit op veel verzet. Voornamelijk bij de Sicilianen, omdat Sicilië dan officieel geen eiland meer is.
Messina is een oude stad die in de achtste eeuw voor Christus is gesticht als Griekse kolonie. Later werd de stad onderdeel van het Romeinse rijk. Andere overheersers van de stad zijn de Arabieren, de Noormannen en de Byzantijnen. Al deze overheersers hebben hun sporen in de stad achtergelaten. Hier is jammer genoeg nog maar weinig van terug te vinden, aangezien de stad tijdens een aardbeving in 1909 in zijn geheel verwoest is. Tijdens deze aardbeving kwamen 70.000 inwoners van de stad om het leven. De belangrijkste bezienswaardigheden vandaag de dag in Messina zijn de Dom van Messina, het nationaal museum, het Zoölogisch museum en de haven waar met regelmaat cruiseschepen aanmeren.
Trapani
Trapani is een oude havenstad in het westelijke deel van Sicilië. De stad is te vinden in de gelijknamige provincie. Vandaag de dag is de stad vooral bekend als vakantiebestemming. Dit heeft alles te maken met Ryanair die sinds enkele jaren, wekelijks meerdere vluchten op het vliegveld van Trapani uitvoert. De haven van Trapani is eeuwenlang één van de belangrijkste havens van het eiland geweest. Vandaag de dag leeft de stad van het toerisme en de zoutwinning. Het landschap rondom de stad wordt hoofdzakelijk bepaald door de vele zoutpannen en molens die onder andere aan de Via del Sale te vinden. Het zout van Trapani wordt hoofdzakelijk gebruikt voor het inleggen van vis.
Als toeristische bestemming heeft Trapani behoorlijk wat te bieden. Denk hierbij aan enkele prachtige stranden zoals het Lido Paradiso en Lido San Giuliano, het schitterende historische centrum waar behoorlijk wat leuke winkels te vinden zijn en het uitgaansleven. Met name de strandtenten zijn in de zomermaanden erg populair.
Marsala
De stad Marsala is te vinden op het meest westelijke puntje van Sicilië in de provincie Trapani. De stad die zijn naamsbekendheid voornamelijk dankt aan de versterkte wijn die hier in de omgeving gemaakt wordt, hoort tot de grootste steden van Sicilië. De belangrijkste inkomensbron van de stad is de productie en handel in Marsalawijn. De vroege geschiedenis van Marsala bestaat hoofdzakelijk uit verwoestingen en oorlogen. Zo is de stad in het verleden verwoest door de Grieken en de Vandalen, voordat het uiteindelijk in de 9e eeuw in handen kwam van de Arabieren. Deze doopten de stad om tot Marsa Allah waarvan de huidige naam een verbastering is. Tijdens de Arabische periode kwam de stad tot bloei en was het een van de belangrijkste havenplaatsen op Sicilië. Nadat de haven in de 16e eeuw door keizer Karel de Vijfde werd gesloten kwam aan deze bloei een einde. Het zou duren tot van de 18e eeuw voordat de haven weer herbouwd werd en de export van de Marsalawijn weer op gang zou komen.
Hoewel de stad Marsala tijdens de Tweede Wereldoorlog gebombardeerd is zijn er nog behoorlijk wat bezienswaardigheden in de stad te vinden. Denk hierbij aan de “Chiesa del Purgatorio”, het archeologisch museum, de Piazza della repubblica, verschillende Romeinse opgravingen en de zoutpannen.
Modica
De stad Modica is een middelgrote stad in de “Val di Noto” in het zuidoosten van Sicilië. Het historische centrum van de stad staat net als de rest van de “Val di Noto” op de werelderfgoedlijst van de Unesco. Dit heeft alles te maken door het schitterende barokke centrum van de stad. Het meest indrukwekkende bouwwerk van Modica is de Dom van San Giorgio, maar de San Pietro, de Santa Maria di Betlemme en het theater Garibaldi horen ook tot de trekpleisters van deze bijzondere stad. Het toerisme in Modica is velen malen kleiner dan in de omliggende plaatsen zoals Noto en Ragusa. De stad is juist hierdoor zeker het bezoeken waard, omdat je hier het gevoel hebt dat het centrum niet is overgenomen door de toeristen.
Naast de barokke architectuur staat de stad bekend om zijn chocolade. Al vroeg lieten de Spaanse overheersers in Sicilië de cacaobonen overkomen uit de nieuwe wereld en werden in Modica verwerkt. Nog steeds zijn er meerdere chocolaterieën te vinden in de stad. De chocolade wordt hier gemengd met allerlei soorten vruchten waardoor unieke smaken ontstaan.
Gangi
Gangi is een schitterend dorpje in het uiterste oosten van de provincie Palermo. Het dorpje ligt op ongeveer 1000 meter hoogte en behoort tot de mooiste dorpen van Sicilië. Het is in 2014 zelfs uitgeroepen tot mooiste dorp van Italië. Dit is een hele eer als je beseft hoeveel prachtige dorpen er in Italië te vinden zijn. Als je door Gangi loopt dan is het eerste wat opvalt de staat waarin alles verkeert. Zo goed als alle huizen zijn in een uitstekende staat en zo goed als helemaal gerenoveerd. Dit is een beeld dat je maar zelden ziet in Italië. Dit heeft het stadsbestuur voor elkaar gekregen door de leegstaande huizen gratis weg te geven en de nieuwe bewoners te verplichten om voor een bepaald bedrag hun woning te renoveren. Het resultaat hiervan is echt schitterend. De mooiste en belangrijkste kerk van het dorp is de Chiesa Madre uit de 14e eeuw. In de crypte van deze kerk zijn de gebalsemde lichamen van de pastoors tot het begin van de twintigste eeuw te vinden. Dit is een behoorlijk macaber gezicht kan ik je vertellen. Het dorp staat verder bekend om zijn prachtige vergezichten en zijn bijzondere ligging. Op Heldere dagen zou je vanaf het hoogste punt in het dorp de Etna moeten kunnen zien liggen.